Kontrplak Nedir?
Kontrplak dayanıklı, kullanışlı ve uzun ömürlü bir yapı malzemesidir. Mobilya tasarım ve inşaat sektöründe sıklıkla kullanılmaktadır. Birkaç ince ağaç levhasının tutkal ile bir araya getirilmesiyle oluşur. Kalınlığı 3-50 mm arasında değişiklik gösterir. Kötü hava koşullarına karşı dirençlidir. Yapı malzemeleri içinde sıklıkla tercih edilmektedir. Kontrplak farklı ağaçlar kullanılarak üretilen bir malzeme olduğu için çeşitleri çoktur. Örneğin kavak ağacından üretilenlere kavak kontrplak adı verilmektedir. Bunların yanı sıra meşe, çam, kayın, esnek, huş, ses yalıtımlı gibi pek çok çeşide ayrılmaktadır.
Üst üste gelen kaplamaların lifleri birbirine dik bir şekilde ve farklı doğrultularda birleşince dayanımı artar ve nemden daha az etkilenir. Kontrplak genellikle inşaat sektöründe kullanılan bir üründür ve bu sektörde suya dayanıklılık ve yüksek mukavemet göstermesi beklenir. Hususiyetle beton kalıpların hazır edilmesinde kullanılmaktadır. Sıvasız kalıp sistemler için oldukça uygun bir malzemedir.
Mekanik dayanıklılığı yüksek olan malzeme hafif bir yapıya sahiptir. Katman sayıları ekseriyetle tek olacak şekilde üretilmektedir. Dış katmanlar panelin uzun ölçülerine paralel olacak şekilde konumlandırılır. Katmanlar birbirine dik olacak şekilde birleştirilir. Böylece direnç artar, şok etkilere karşı mukavemet oluşması sağlanır.
Geleneksel ahşap kalıpların yerini alan Plywood’ların kullanımı zamanımızda artmıştır. Filmli ve filmsiz olarak ikiye ayrılmaktadır. Filmli olanlar sıva yapılmayacak yüzeylerde kullanılır. Sıva yapılacak yüzeylerde ise filmsiz Plywood’ların kullanılması gerekir. Filmsiz malzemelerde alınan beton yüzeyleri brüt olmakla beraber parlak değildir, bu sayede sıva yapılmasına imkan tanır.
Malzemelerin doğru bir şekilde kullanılmaması sonucu ek maliyetler ile karşılaşılabilir. Örneğin sıva yapılacak alanda filmli malzeme kullanımı bazı kimyasalların kullanımını gerektirebilir, ekstra bir maliyet çıkarabilir. Nihayetinde filmli malzemelerin sıva yapılmayacak yüzeylerin oluşturulması için kullanılması ve filmsiz malzemelerin ise parlak olmayan ve sıva yapılacak yüzeylerin istenildiği noktalarda kullanılması gerekmektedir.
Kontrplak Alınırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kontrplak alımlarında katman sayısının az olmamasına dikkat edilmelidir. En az 3 katmandan oluşması iyidir. Kontrplakta katman sayısının artmasıyla dış faktörlere karşı direnç de paralel olarak artar. Kullanılacak alana göre katman sayısı doğru bir şekilde belirlenmelidir. Kenar düzlüğü son derece önemlidir. Kenarları doğru ve düzgün bir şekilde kesilmemiş kontrplaklar, yan yana uygulanacak işlemlerde sorun çıkaracaktır.
Kontrplaklar arasındaki katmanların -kalınlık cihetiyle- eşit olması gerekir. Bu üzün ömürlülüğü doğrudan etkileyen bir etmendir. Tek bir ağaçtan üretilmiş kontrplakları tercih etmelidir. Farklı ağaçlardan müteşekkil kontrplakların kalitesi düşecektir.
Kontrplakların Kullanım Alanları
İnşaatlarda Kontrplak Kullanımı
– İç bölme ve çatı kaplama işleri
– Kalıp işi
– Zemin ve parke endüstrisi
– İskele platformu
Mobilya İşlerinde Kontrplak Kullanımı
– Koltuk yapımı
– Raf
– Kapı
– Ahşap sandalye ve masa yapımı
Ulaştırma ve Gemi İnşaatında Kontrplak Kullanımı
– Tır dorselerinin zemin ve yan cidarları
– Otobüsler
– Konteynırların zeminleri
– Gemilerin kargo bölümleri
– Vagonların zemin ve yan cidarları
– Hayvan taşıma araçları
Bunların yanı sıra tribünlerde, sahnelerde, gösteri inşaatlarında, oyuncak yapımlarında vb. gibi pek çok alanda kontrplak çeşitleri kullanılmaktadır.