Kayaç nedir ve nasıl oluşur gibi sorular sık olarak araştırılan sorular olup yanıtlarını kolaylıkla makalemiz içerisinde bulabilirsiniz. Kayaç nedir ve kayaç nerelerde bulunur soruları, kayaç türleri ve nasıl oluştuklarına dair tüm yararlı bilgileri makalemizde sizler için derledik. Makalemizi okuyup değerlendirdikten sonra kayaçlar hakkında genel bir fikre sahip olabileceksiniz. Gelin birlikte kayaç nedir, nasıl oluşuyor sorularının yanıtlarını bulmaya çalışalım!
Kayaç nedir en basit tanımıyla kayaç için yer kabuğunun bir yapı taşı olarak kabul edilmektedir diyebiliriz. Kayaç farklı şekilde minerallerden oluşmaktadır. Birden fazla taşın ve minerallerin bir araya gelerek oluşturduğu kayaçlara en güzel örnek hiç kuşkusuz ki granitleri verebiliriz. Kayaçlar aynı zamanda genel olarak üç şekilde incelenir.
- Başkalaşım kayaçlar
- Tortul kayaç türleri
- Püskürük kayaçlar
Kayaç oluşum şekilleri ve aynı zamanda teknoloji açısında da önemli olan oluşumdur. Kayaçlar ayrıca farklı alanlarda, amaçlarda kullanılabilmektedir. Kayaçların en sık kullanıldığı alan hiç kuşkusuz ki madenciliktir. Maden sektöründe özellikle kayaçlardan yararlanılır.
Kayaç Örnekleri Nelerdir?
Kayaç nedir ve örnekleri nelerdir soruları için rahatlıkla şu yanıtı verebiliriz. Kayaç örnekleri iç veya dış püskürük türleri ve ayrıca Tortul, Başkalaşım olarak 4 ana gruba ayrılırlar.
- İç Püskürük olan kayaç tipleri: Granit ve Gabro örneğini verebiliriz. (Bkz. Granit Nedir? Granit Taşının Özellikleri)
- Dış püskürük olan kayaç türleri: Andezit ve Bazalt örneğini sayabiliriz. (Bkz. Andezit Nedir? Andezit Nereden Çıkarılır?)
- Başkalaşım kayaçları: Killi şist, Mika şist ve Mermerdir. (Bkz. Mermer Nedir? Nerelerde Kullanılır?)
- Tortul kayaçları: Kil taşı, Kum taşı, Alçı taşı, Dikit, Kömür ve Kehribardır.
Kayaçların Özellikleri Nelerdir?
Kayaç taşları bilindiği üzere birden fazla mineralin bir araya gelmesiyle oluşan taş türüdür. Aynı zamanda kayaçlar için rahatlıkla mineral topluluğu da denilmektedir. Kayaçların yeryüzünün yer şekillerinin var olmasında önemi büyüktür. Kayaçların ayrıca gerek sertlik, dayanıklılık ve renk, çözülebilir özellikleri de mevcuttur.
Kayaç taşlarının önemi özellikle inşaat alanlarında kullanılması açısından önem taşır. Dolayısıyla kayaç taşlarının yapı sektöründe kullanılabilmesi açısından özelliklerinin de bilinmesi oldukça önemlidir. Kimyasal özellikleri inşaat alanlarında mühendisler tarafından bilinmesi gerekli olan detaydır. Kayaç taşlarının kullanıldığı bir diğer alanda enerji kaynağı alanıdır. Kömür de kayaç türüdür ve enerji gereksinimini karşılaması amacıyla enerji sektöründe kullanılır. İnşaat sektöründe sıklıkla kullanılan mermer, seramik ve kireç taşı da diğer farklı kayaç türleridir.
Ayrıca doğada yer alan ve maddi değeri yüksek olan elmas, altın ve yakut gibi madenlerde bir diğer kayaç taşı olarak yer alır.
Kayaç Taşlarının Önemi Nedir?
Kayaç taşları, meydana geldikleri dönemin aynı zamanda doğal ortamını da yansıtan taş türüdür. Yer kabuğunun jeolojik olarak gelişim gösterdiği tüm evreleri bir nevi belgeler niteliktedir. Kayaçlar için şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki, yer kabuğunun oluşmasının bir nevi canlı tanıklarıdır.
Kayaç taşlarının önemi nedir ve nerelerde kullanılması önemlidir sorularına şu şekilde yanıt verebiliriz.
- Yaşam içerisinde tükettiğimiz suyun içinde var olan mineraller veyahut yediğimiz yemekteki tuzun kaynağı da kayaçlardır diyebilmemiz mümkündür.
- Kayaçların yapı olarak geçirgenliği ve aşınımlara olan direnci de bir nevi yer şekillerinin meydana gelmesinde büyük önem taşır.
- Elmas veyahut Altın gibi değerli madenlerde aslında kayaçların içinde var olmaktadır.
- Seramik oluşumunda kullanılan kil ayrıca inşaat sektörünün vazgeçilmez kayaç türü olan mermer, ve yine enerji üretiminde yararlanılan uranyum gibi madenler kayaçlardan meydana gelmektedir. Kireç taşı olarak bilinen kayaç türünden ise yine inşaat sektöründe sıklıkla kullanılan çimento oluşturulur.
- Yer altı sularının oluşmasında ve akarsu, göllere yönelik olan hidrolojik işlemlerin yapılması açısından da kayaçların özelliklerinin bilinmesi oldukça gereklidir.
Özetle kayaç taşlarının yer kabuğunun şekillenmesinde büyük önemi oluyorken aynı zamanda inşaat mühendislerinin yapmış olduğu çalışmalarda kayaç taşlarının da özelliklerinin bilinmesi oldukça önemlidir. Zira kayaç taşlarının sahip olduğu özellikler eğer ki bilinerek mühendislik çalışmaları yapılırsa gerek köprü, baraj veyahut konut, yol yapımı gibi projelerde sıkıntı yaşanması söz konusu değildir.
Kayaçlar Doğal Taşlara Nasıl Dönüşebilir?
Doğada elementlerin bir araya gelmesiyle mineraller ve mineraller topluluğu da kayaçların oluşmasına vesile olmaktadır. Kayaçlar oluşumuna göre doğal ve yarı değerli taşlar şeklinde isimlendirilebilir. Doğal taş oluşumu ise, ekonomi, iklim özellikleri ve aynı zamanda madencilik işlemlerine göre farklı şekillerde gruplandırılmaktadır.
