Hakediş nedir, hakediş nasıl düzenlenir gibi sorular bu konuda bilgi sahibi olmayan kişilerin online platformlarda araştırdıkları konular olarak öne çıkar. Hakediş daha sıklıkla mimar ve müteahhitlerin kullanmış olduğu terimler arasında yer alır. Hakediş nedir denildiği zaman şu şekilde yanıt verebilmemiz çok doğru olacaktır. Hakediş, müteahhitler ile taşeron firma arasında yapılan sözleşmeye dayanarak inşaatta yapılan imalat veya birtakım işler sonrasında tahakkuk eden alacağı olarak nitelendirilir.
Adım Adım Hakediş Aşamaları
- İdari olan hakedişler, genel olarak yapılan sözleşmede geçerli olan tarihlerde idareye belirtilmeli ve bu şekilde terminler dikkate alınarak hak ediş süreci hesaplanılmalıdır.
- Hakediş için kullanılması gerekli olan bilgiler sahadan hakediş kısmına gelesiye kadar birtakım gecikmelerin olmamasına özen gösterilmelidir.
Hakediş Nasıl Hazırlanır?
Hakediş hazırlanması aşamalarını yukarıda belirtmiştik. Bu içeriğimizde genel olarak hakediş nedir, hakediş nasıl yapılır gibi konuya ilişkin tüm merak ettiğiniz detayları sizler için derledik.
Hakediş hazırlanması sırasında şu adımlar izlenmelidir.
- Yapılan sözleşmelerde aksi bir hüküm olmadıkça yer teslimi tarihinden ortalama bir ay kadar önce tanzim işlemleri yapılır.
- Müteahhidin var olan talebiyle birlikte gerek yüklenici gerekse vekili tam olarak hazır bulunmasıyla birlikte somut hale getirilen imalatların projelendirilme işlemleri ve ölçeklendirilmesi gerçekleştirilir.
- Hakediş hazırlanması sırasında birim fiyat sözleşmesinde yer alan malzemelerle veyahut ihzarat verileceği belirtilmiş olan malzemeler usulüne göre belirlenir. Bu şekilde tüm malzemeler tartılır ve ihzarat ölçüleri belirlenir.
- Hesaplaması yapılan malzemelerin bulunan miktarları hakedişe göre esas alınacaktır. Bu şekilde yeşil defter tanzimi yapılır.
- Sözleşmeye göre ayrıca yükleme ve boşaltma olarak oluşan bedeller hesaplanır ve tüm bu hesaplamalar hakedişe dahil şekilde ilerlenir.
- Yapılan sözleşmeye göre yapılan tüm işlemlerde fiyat farkı veyahut münferit malzemeler için oluşan fiyat farklarının da hesaplaması yapılır. Dolayısıyla tüm bu hesaplamalar hakedişe dahil edilmektedir.
- Bu toplamlardan sözleşmeye göre kesin teminat kesintisi ve ayrıca idareye olan tüm avanslar ve akabinde saire borçları da kanuni vergiler çıkarıldıktan sonra kalan kısmı müteahhide ödenmesi gereken tutarlar hesaplanır. Müteahhit ve yetkili kişi kontrolleri sağladıktan sonra imzalar alınarak hakedişlerin düzenlenmesi gerçekleştirilir.
Hakediş hesaplamaları yapıldıktan sonra inşaatın proje sorumluları ve yetkilisi tarafından net bir kontrol sağlanır. Gerekli tüm düzenlemeler yapıldıktan sonra ITA amirinin de onayı olması halinde ödeme işlemleri kolaylıkla gerçekleştirilir.
Hakediş Hangi Bölümlerden Oluşmaktadır?
Hakediş hangi kısımlardan oluşur gibi sorularda genellikle online mimarlık bloglarında yer alan ve sıklıkla araştırılır. Zira hakediş hesaplamaları da inşaat sektöründe önemli bir yer tutuyor. Hakediş tam olarak şu kısımlardan oluşmaktadır.
Metraj
Metraj tam olarak, yapılan ihale sonucunda yapılan işlerin bölümleri iş kalemlerine göre ayrılmıştır ve miktar hesaplamaları da bu şekilde yapılır. Bu şekilde hesaplamaların yapıldığı cetvel metraj olarak belirtilir.
Yeşil Defter
Tüm yapılan işlemlerin hesaplamalarının yapıldığı deftere yeşil defter denilmektedir. Bu defter hakediş dönemleri boyunca hazırlanan tüm metrajların yazıldığı yer olarak bilinir. Miktar girişleri genel olarak yeşil deftere kayıt edilir.
Yapılan İşlerin Tam Listesi
Yapılan işlerin tam olarak listelenmesi gerekliliği olan yeşil defterde girilmiş olan tüm miktarların sözleşmeye uygun şekilde belirtilen birim fiyatı ile çarpılması sonucunda tutarlar belirlenir.
Revize Birim Fiyat Kesintisi
Birim fiyat kesintisi yapılması gerekliyse bu işlem ile belirlenir. Sözleşmede yapılan işlemlere göre artış gösterilmesi halinde artı olarak görünen kısım sözleşme bedelinin tam olarak %1 ini geçtiği zaman revize işlemi yapılması gereklidir.
Hakediş Kapakları
Hakediş kapakları tam olarak dört sayfadan oluşmaktadır. Ön kapak, dizi pusulası, hakediş icmali ve ayrıca arka kapak olarak belirlenir.
Muayeseli Maliyet
Birtakım nedenlerden kaynaklı şekilde öngörülemeyen durumlar oluşabilir. Bu şekilde gelişen imalat miktar hesaplamaları muayeseli maliyet olarak algılanabilir. Bir diğer yandan yapılan sözleşmelerde tam olarak belirtilmeyen durumlar veyahut miktarlar için oluşturulan maliyet çalışmalarıdır.
