Granit Taşı
Granit kuvars, feldspat gibi çeşitli sert minerallerden meydana gelen volkanik bir taştır. Granitler maden ocaklarından çıkartılır. Bunları çıkarmak için özel ekipmanlar gerekir. Granit kelimesi Fransızca kökenli granite kelimesinden dilimize geçmiştir. İri taneli ve kristal bir yapıda olan granitler volkanik özellikli doğal taşlardır. İhtiva ettiği minerallerin çeşitlerine göre renk ve doku bakımından değişiklik gösterir. Örneğin albit ve kuvars oranları daha fazla ise, gri ve beyaz; feldspat ve potasyum oranları daha fazla ise, pembe ve pembenin tonlarında olur. Dünyanın hemen hemen her yerinde bulunur. Türkiye’de ise İstanbul başta olmak üzere Eskişehir, Bursa, Edremit gibi pek çok bölgemizde çıkarımı yapılmaktadır.
Granitin Kullanım Alanları
Granit iç ve dış mekan uygulamalarında, inşaat ve mimari alanında sıklıkla kullanılmaktadır. İç mekanlarda; mutfak tezgahlarında, banyolarda, zemin döşemelerinde, duvar, merdiven kaplamalarında, şöminelerde, asansörlerde kullanılmaktadır. Dış mekanlarda ise; peyzaj alanlarında, cephe kaplamalarında, yer döşemeleri, kaldırım, bordür taşlarında, havuz, çeşme ve barbekü gibi alanlarda yaygın şekilde kullanılmaktadır.
Granit taşı içerisinde %30 ila %60 arasında alkali feldispat, %10 ila %40 arasında kuvars, %10 ila %30 arasında koyu renkli mineraller ve takribi %35 civarında mika barındırır. Asidik bileşimli derinlik kayaçlarından olan granit, ticari maksatlı kullanımlarda geniş bir kayaç grubuna isim vermektedir. Günümüzde kuvarslı diyorit, diyorit, siyenit, gnays, granodiyorit, siyenit, açık renkli kayaçlar, diyabaz, gabro, proksenit ve anorzozitler granit olarak isimlendirilmektedir.
Granit taş mıcır ve blok taş olarak iki farklı şekilde kullanılmaktadır. Kırma taş şeklinde yol yapımları, beton harcı kumları, tren yolları, kuyu çakıllama, dalga kıranların oluşturulması ve filtrasyon katmanlarının hazırlanması gibi alanlarda kendine yer bulmaktadır. Blok taş olarak ise mezar ve abide taşlarının yapımında, yapılarda ise blokların, kolon ve basamak taşlarının yapılmasında, yollarda döşeme taşı ve kaldırım taşı olarak kullanılmaktadır. Kırma taş yapımında granitlerin özellikli olmasına bakılmaz. Blok taşlarda ise yapısal fonksiyonlarının olması aranır ve oldukça önem arz eder.
Granitlerde yanal genişleme fazla olduğu için kayaçlar boşluklara doğru genişler. Bu sebeple yeni çatlaklar oluşabilir, büyüyebilir, sondaj matkapları sıkışabilir ya da açılan sondaj delikleri kapanabilir. Blok taş yapımında bunların göz önünde bulundurulması gerekir.
Granitin Taşı Özellikleri
– Donmaya ve çözünmeye, kırılma ve kimyasal etkilere karşı yüksek dayanımlıdır.
– Doğaltaşlar içerisinde en sert taş grubu arasında yer almaktadır.
– Granit taşı 7 mohs sertlik derecesine sahiptir.
– Silikat, feldspat ve kuvars gibi mineralleri içerir.
– İçerisinde bulundurduğu silikatlar sayesinde limon, sirke, sitrik asit vb. gibi sıklıkla mutfaklarımızda bulundurduğumuz asidik maddelere karşısında hasar görmez.
– Ultraviole ışınlardan etkilenmeyecek yapıya sahiptir. Böylece renk atmaz, doku ve rengini daimi olarak korur.
– Granitler ısı ve çizilmelere karşı dayanıklıdır.
– Granit mutfak tezgahları üzerinde kolaylıkla ekmek kesilebilir, sebze doğranabilir.
– Granitte yer alan feldisipat sayesinde en düşük su emişi reelleştirilir. Böylece su sızmaz ve malzeme üzerinde kir kalmaz.
– Temizlemesi kolaydır, sürekli bakım gerektirmez. İlk günkü halini muhafaza eder.
– Granit cilayı daha uzun süre taşır.