Beton Ankrajı
Ankraj, duvar, zemin veya malzemeye açılan deliğe başka bir eleman veya donatının yerleştirilmesi ve birlikte çalışır hale getirilmesidir. Ankraj, saplama ve gömme anlamına gelmektedir. Betonarme yapılarda, çelik donatının betonun içine (kolon, duvar, döşeme vb.) yerleştirilerek bağlanması işlemi ankrajdır. Yapıların onarım ve güçlendirme işlemleri esnasında, fabrikalarda makine kurulumlarında ankrajlar uygulanılır.
Ankrajın uygulanması için zemine belli bir açıda delik açılır. Bu deliğe dayanımı yüksek, korozyona karşı dirençli özel çeliklerin yerleştirilmesi ile yapılan yapı uygulamasıdır. Ankarajlar, üzerlerinde oluşan gerilme kuvvetini zemine iletirler. Ankrajların beton ve çelik gibi hesabı yapılmalıdırlar. Çünkü yapı malzemesi grubundadırlar ve yapı statiğini etkilerler.
Beton Ankrajı Nasıl Yapılır?
Yapı inşaatlarında özellikle beton zeminlerde kullanılır. Beton zeminlerin üzerine belirli açılarda delikler açılır ve ardından deliklerin içine hava sıkılarak, toz parçaları ve beton kırıntılarından temizlenir. Temizlenmiş deliklerin içerisine yapıştırıcı (epoksi) sıkılır. Yapıştırıcı sıkılmış deliklerin içerisine çelik ya da demir parçaları yerleştirilir. Ankrajların genel uygulama biçimi bu şekildedir; fakat kullanım alanı çeşitliliğinden dolayı farklı uygulama yöntemleri de vardır.
Zemin Ankrajı
Zemin Ankrajların Kullanım Alanları
- Göçmeyi engellemek amacıyla gevşek zeminlerde kullanılırlar.
- Yeraltında bulunan otoparklarda kullanımı zorunludur.
- Barajların yükseltilmesi ve iskelelerde dalgaların iskeleye zarar vermemesi için kullanılır.
- Kazı çalışması vb. insan hayatını tehlikeye atan çalışmalarda güvenlik amacıyla kullanılır.
- Yeraltındaki ulaşım güzergahlarında kullanılırlar.
- Deprem gibi olaylarda, can kayıplarını önlemek için kullanılırlar.
- Çelik çatıların uygulamasında ve çelik kolon – kiriş bağlantılarının yapımında kullanılır.
- Yapıların genişletilme ve güçlendirme projelerinde kullanılır.
Zemin Ankraj Türleri
Pasif Ankrajlar
Kendi başına yük taşıyamayan ankraj tipidir. Pasif ankrajlarda yük taşınabilmesi için zeminin ankrajla hareket etmesi gerekir.
Öngermeli Ankrajlar
Büyük hareketleri düşük seviyeye indirgeyen ankrajlardandır. Yapıya ya da zemin yüzey levhasına çekilip üretilir. Öngermeli ankrajlar kendi içinde, geçici ve kalıcı ankrajlar olarak ikiye ayrılır. İnşaat sırasında uygulanan ve kısa süre katkı sağlayan ankrajlar, geçici ankrajdır. Ortalama olarak iki sene ömrü vardır. Kalıcı ankrajlar ise, kazı ve yapı alanlarında sürekli destek sağlarlar. Bu ankrajın ortalama ömrü 75-100 yıl arasıdır.
Zemin Ankraj Elemanları
Ankraj Deliği
Ankrajın uygulanması için açılan ve ankraj elemanlarının yerleştirileceği deliktir.
Çelik Halat
Özel olarak üretilir ve yüksek karbon ile vanadyum alaşımları içerir.
Kafa
Plakanın üstüne gelir ve sıkıştırmayı sağlar.
Plaka
Zemin ile kafa arasında bulunan taşıyıcı elemandır.
Grip (Kama)
Kafa içerisine yerleştirilir ve gerdirme esnasında halatları sabitler.
Merkezleyici
Ankrajın demetini merkeze yerleştirmek için kullanılır.
Ayırıcı
Ankrajların malzemelerini bir arada tutar.
Koruge Boru
Ankrajın deliğine yerleştirilir ve ankrajı korozyondan korur.
Enjeksiyon
Basınçla, ankraj deliğine doldurulan harçtır.
Ankraj Kökü
Zemine öngerme kuvvetini aktarır.